Херпес симплекс вирусот (HSV), познат како херпес, е честа инфекција која може да предизвика болни плускавци или чиреви. Примарно се шири со контакт кожа на кожа.
Постојат два вида на вирусот на херпес симплекс.
- Тип 1 (HSV-1) најчесто се шири со орален контакт и предизвикува инфекции во или околу устата (орален херпес или херпес).
- Тип 2 (HSV-2) се шири со сексуален контакт и предизвикува генитален херпес.
Симптоми
Повеќето луѓе со херпес немаат никакви симптоми или имаат благи симптоми. Многу луѓе не се свесни дека ја имаат инфекцијата и можат да го пренесат вирусот на други без да знаат.
Симптомите може да вклучуваат болни, повторливи плускавци или чиреви. Новите инфекции може да предизвикаат треска, болки во телото и отечени лимфни јазли.
Симптомите може да бидат различни за време на првата епизода (или „избувнување“) на инфекција споредено со времето на повторлива епизода. Ако се појават симптоми, тие често започнуваат со пецкање, чешање или печење во близина на местото каде што ќе се појават рани.
- Вообичаени симптоми на орален херпес вклучуваат плускавци (ладни рани) или отворени рани (чиреви) во или околу устата.
- Вообичаени симптоми на генитален херпес вклучуваат испакнатини, плускавци или отворени рани (чиреви) околу гениталиите или анусот.
За време на инфекција, луѓето може да доживеат:
- треска
- болки во телото
- воспалено грло (орален херпес)
- главоболка
- отечени лимфни јазли во близина на инфекцијата.
Луѓето може да имаат повторени епидемии со текот на времето („рецидиви“). Овие се обично пократки и помалку сериозни од првата епидемија.
Третман
Лековите често се користат за лекување на први или повторливи епизоди на херпес. Лековите можат да го намалат времетраењето на симптомите, меѓутоа не можат да ја излечат болеста.
Третманот на повторливи епизоди е најефикасен кога се започнува во рок од 48 часа од почетокот на симптомите.
Антивирусни лекови кои вообичаено се даваат вклучуваат ацикловир, фамцикловир и валацикловир.
Третманот често се препорачува кај луѓе кои добиваат многу болни или чести повторливи епизоди или кои сакаат да го намалат ризикот од пренесување херпес на некој друг.
Лекови кои помагаат при болка поврзана со рани вклучуваат парацетамол (ацетаминофен), напроксен или ибупрофен.
Вирусот на херпес симплекс живее внатре во нервните клетки и наизменично е неактивен и активен. Одредени предизвикувачи може да го направат вирусот активен, вклучувајќи:
- болест или треска
- изложување на сонце
- менструален циклус
- повреда
- емоционален стрес
- операција
За луѓето чиј орален херпес се активира со сончева светлина, избегнувањето на изложување на сонце и носењето крем за сончање може да го намали ризикот од повторување.
За да се намалат симптомите на орален херпес:
- пијте ладни пијалоци
- користете лекови против болки без рецепт
За генитален херпес:
- седете во топла бања 20 минути (без сапун)
- носете широка облека
- користете лекови против болки без рецепт
Постојат начини да се намали ризикот од ширење на херпес, вклучувајќи:
- разговарајте со вашиот партнер за херпес
- немојте да имате односи ако имате симптоми и секогаш користете перзерватив
- не споделувајте предмети што ја допреле плунката (орален херпес).
