Запекот или констипацијата е чест дигестивен проблем кој се карактеризира со отежнато празнење на цревата, намалена фреквенција на столица и чувство на непотполно празнење. Иако може да биде привремен, кај некои луѓе запекот станува хроничен и значително влијае на квалитетот на живот.
Причини за запек
Најчестите причини за запек вклучуваат:
- Недоволен внес на растителни влакна (овошје, зеленчук, житарки)
- Недостаток на течности во организмот
- Недоволна физичка активност
- Долготрајно одложување на потребата за празнење
- Стрес и промени во рутината (патувања, промена на работното време)
- Употреба на одредени лекови (лекови против болка, антидепресиви, лекови за висок крвен притисок)
- Хормонални промени (бременост, хипотироидизам)
- Одредени медицински состојби (синдром на нервозни црева, хемороиди, невролошки заболувања)
Симптоми на запек
- Ретка столица (помалку од три пати неделно)
- Тврда и сува столица
- Напор и болка при празнење
- Чувство на непотполно испразнети црева
- Подуеност и болка во стомакот
- Намален апетит
Како да се спречи и ублажи запекот?
- Зголемен внес на влакна – Консумирајте повеќе овошје, зеленчук, интегрални житарки, мешунки и јаткасти плодови.
- Пијте доволно течности – Водата е клучна за омекнување на столицата. Препорачливо е најмалку 1.5 до 2 литри вода дневно.
- Бидете физички активни – Движењето ја стимулира работата на цревата. Дури и лесна физичка активност, како пешачење, може да помогне.
- Не го игнорирајте нагонoт за празнење – Долготрајното одложување може да доведе до влошување на проблемот.
- Избегнувајте прекумерна употреба на лаксативи – Иако краткорочно помагаат, долготрајната употреба може да создаде зависност и да ја намали природната функција на цревата.
- Намалете го внесот на преработена храна – Брзата храна, заситените масти и белото брашно можат да го влошат запекот.
Кога да побарате лекарска помош?
Ако запекот трае подолго од три недели, е проследен со силна болка, крв во столицата, ненадејно слабеење или наизменично појавување на запек и дијареја, потребна е консултација со лекар.
Со здрава исхрана, доволна хидратација и физичка активност, запекот може да се спречи и контролира на природен начин.
