Лузните се резултат на природниот процес на зараснување на кожата по повреда, хируршки зафат, акни, изгореници или други оштетувања. Иако лузните не претставуваат здравствен проблем, тие можат да влијаат на самодовербата и изгледот на кожата. Во зависност од видот на лузната, некои можат да избледат со текот на времето, додека други може да останат трајни без соодветен третман.
Како настануваат лузните?
Кога кожата е оштетена, телото реагира со создавање ново ткиво за да ја поправи штетата. Овој процес вклучува производство на колаген – протеин кој игра клучна улога во зараснувањето. Во зависност од тоа како телото произведува и редистрибуира колаген, се формира различен вид на лузна.
Видови на лузни
- Нормални (фини) лузни – Овие лузни се рамни, тенки и со боја слична на околната кожа. Со текот на времето, тие стануваат помалку забележливи.
- Хипертрофични лузни – Овие лузни се подигнати над нивото на кожата, поцрвени и може да бидат чувствителни. Се јавуваат поради прекумерно производство на колаген во текот на зараснувањето.
- Келоидни лузни – Тие се поголеми од оригиналната повреда и можат да растат со текот на времето. Најчесто се јавуваат кај луѓе со генетска предиспозиција.
- Атрофични лузни – Овие лузни се под нивото на кожата и најчесто настануваат од акни или варичела (овчи сипаници). Тие изгледаат како вдлабнатини во кожата.
- Контрактурни лузни – Се јавуваат по изгореници и предизвикуваат стегање на кожата, што може да ограничи движење ако лузната е на зглобовите.
Фактори кои влијаат на изгледот на лузните
- Големината и длабочината на повредата – Подлабоките рани создаваат поизразени лузни.
- Типот на кожата – Луѓето со потемна кожа имаат поголема веројатност за појава на келоидни лузни.
- Локацијата на лузната – Лузните на подвижни делови на телото (колена, лакти) често се подебели поради континуирано затегнување.
- Начинот на зараснување – Доколку кожата е изложена на инфекции или константно се чеша или иритира, процесот на создавање лузна може да биде нарушен.
Како да се намали изгледот на лузните?
- Редовна хидратација и нега на кожата
Користењето на креми богати со витамин Е, алое вера, кокосово масло или какао путер може да помогне во омекнување и подобрување на еластичноста на кожата. - Заштита од сонце
Лузните може да потемнат доколку се изложени на сонце. Користете креми со висок заштитен фактор (SPF 30 или повеќе) за да спречите пигментација. - Масажи и силиконски гелови
Силиконските листови и гелови можат да ја намалат дебелината и црвенилото на лузните со текот на времето. Нежната масажа на лузната помага во подобрување на циркулацијата и разредување на ткивото. - Медицински третмани
- Ласерска терапија – Ги осветлува и изедначува лузните со стимулирање на природната регенерација на кожата.
- Хемиски пилинг – Ги отстранува површинските слоеви на кожата и поттикнува нов раст.
- Микронидлинг – Користи мали игли за да ја стимулира продукцијата на колаген и да ја изедначи текстурата на кожата.
- Стероидни инјекции – Често се користат за намалување на келоидни и хипертрофични лузни.
- Хируршки третман – Се применува кај поголеми лузни, особено ако предизвикуваат ограничено движење.
Домашни третмани и природни решенија
- Мед – Познат по своите регенеративни својства, може да се користи како природна маска за омекнување на лузните.
- Куркума – Има антиинфламаторно дејство и помага во осветлување на лузните.
- Јаболков оцет – Делува како природен ексфолијант, но треба да се користи разреден за да не ја иритира кожата.
Кога да побарате лекарска помош?
Ако лузната предизвикува болка, чешање, расте неконтролирано или значително влијае на вашата самодоверба, консултирајте се со дерматолог. Постојат бројни ефикасни методи кои можат да помогнат во подобрување на изгледот и текстурата на лузните.
