Остеоартритисот е најчестата форма на артритис и е дегенеративна болест на зглобовите која се карактеризира со постепено трошење на зглобната ‘рскавица и основното коскено ткиво. Оваа состојба обично се развива со возраста и може да влијае на сите зглобови во телото, но најчесто се јавува во колената, рацете и ‘рбетот. Остеоартритисот може да доведе до болка, стегање, оток и намалена функционалност на зглобовите, што значително го намалува квалитетот на животот.
Знаци и симптоми
Знаците и симптомите на остеоартритис можат да варираат од благи до тешки и вклучуваат:
- Болка во зглобовите: Болка која се влошува со активност и се подобрува со одмор.
- Стегање: Стегање на зглобовите, особено по долготрајно седење или наутро.
- Оток: Инфламаторни процеси во зглобовите доведуваат до оток.
- Намалена мобилност: Тешкотии во движението на погодените зглобови.
- Грчење или триење: Чувство на “крцкање” при движење на зглобовите.
- Коскени израстоци: Вишок на коскено ткиво може да се формира околу зглобовите, предизвикувајќи дополнителен дискомфорт.
Причини и ризик фактори
Остеоартритисот е предизвикан од комбинација на фактори, вклучувајќи:
- Возраст: Ризикот од развој на остеоартритис се зголемува со возраста.
- Тежина: Вишокот на тежина создава дополнителен стрес на зглобовите.
- Повреди: Претходни повреди на зглобовите, како скршеница или повреда.
- Генетска предиспозиција: Семејната историја на артритис може да ја зголеми веројатноста.
- Повторлив стрес: Професии или активности кои создаваат повторлив стрес на зглобовите.
- Пол: Жените се почесто подложни на остеоартритис од мажите , особено по менопауза.
Дијагноза
Дијагнозата на остеоартритис обично вклучува:
- Медицинска историја: Лекар собира информации за симптомите и семејната историја.
- Физички преглед: Проверка на погодените зглобови за оток, болка и опсег на движење.
- Слики: Рендгенските снимки и MRI може да откријат оштетување на зглобовите и ‘рскавицата.
- Лабораториски тестови: Може да се направат крвни тестови за исклучување на други видови артритис.
Времетраење
Остеоартритисот е хронична состојба која обично напредува со текот на времето. Траењето на симптомите може да варира – некои луѓе доживуваат благи симптоми со години, додека други можат да развијат тешки симптоми во пократок период.
Третман
Третманот за остеоартритис обично вклучува:
- Промена на животниот стил: Намалување на тежината и редовно вежбање.
- Физичка терапија: Прилагодени програми за вежбање за зајакнување на мускулите околу зглобот.
- Лекови:
- Аналгетици: Лекови без рецепт за управување со болката.
- Нестероидни противвоспалителни лекови: За намалување на болката и воспалението.
- Топикални третмани: Кремови за локализирано олеснување.
- Инекции: Кортикостероидни инекции или инекции со хијалуронска киселина за привремено олеснување.
- Хирургија: Артроскопија или замена на зглобот во тешки случаи.
